Chia sẻ kiến thức
Bồn cầu: Khám phá lịch sử ra đời của chiếc bồn cầu ngày nay
Th7
Những chiếc bồn cầu ngày nay đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta. Tuy nhiên, bạn có bao giờ tìm hiểu về lịch sử hình thành và phát triển của loại thiết bị vệ sinh này không? Việc khám phá lịch sử ra đời của chiếc bồn cầu ngày nay không chỉ giúp chúng ta hiểu rõ hơn về sự tiến bộ trong công nghệ và vệ sinh mà còn đem lại một cái nhìn mới về cách mà con người đã xây dựng và phát triển những giải pháp tiện ích cho nhu cầu vệ sinh của mình. Hãy cùng Palado bắt đầu hành trình khám phá và đắm mình trong những chi tiết thú vị về lịch sử ra đời của chiếc bồn cầu ngày nay.
Bồn cầu thời cổ đại
Trong thời cổ đại, nhà vệ sinh có sự phát triển và sử dụng đa dạng trên khắp thế giới. Tại Mesopotamia, từ thế kỷ thứ 4 trước Công nguyên, đã xuất hiện các phát minh như ống bằng đẩy nung, cống rãnh và khu vệ sinh. Ví dụ, thành phố Uruk đã có hố vệ sinh nội bộ từ khoảng năm 3200 trước Công nguyên. Skara Brae, một ngôi làng thời kỳ đồ đá mới ở Scotland, cũng có ví dụ về các phòng nhỏ kết nối qua một cống chung.
Nền văn minh lưu vực sông Ấn đã phát triển hệ thống vệ sinh đô thị đầu tiên trên thế giới. Ở Mohenjo-Daro (khoảng năm 2800 trước Công nguyên), nhà vệ sinh được xây cạnh các bức tường bên ngoài của ngôi nhà, và chất thải được xử lý qua máng thẳng đứng hoặc cống rãnh đường phố. Thành phố Indus của Lothal (khoảng năm 2350 trước Công nguyên) có mạng lưới cống xây dựng bằng gạch và vữa từ thạch cao. Trong khu vực này, cũng sử dụng nước chảy để loại bỏ chất thải và có hệ thống cống dưới các đường phố hình dạng lưới.
Trên thế giới, các nhà vệ sinh sử dụng nước chảy đã được phát triển sớm. Ví dụ, tại Skara Brae ở Scotland (khoảng từ năm 3100 đến 2500 trước Công nguyên), một số ngôi nhà đã có cống thoát nước bên dưới và hình khối trên cống. Nhà vệ sinh xuất hiện từ thế kỷ 18 trước Công nguyên trong nền văn minh Minos, Ai Cập cổ đại và Ba Tư cổ đại.
Năm 2012, ngôi làng Rạch Núi ở miền nam Việt Nam khám phá được nhà xí sớm nhất trong khu vực Đông Nam Á, được cho là từ khoảng năm 1500 trước Công nguyên. Các phân hóa thạch và tàn dư cho thấy thông tin về chế độ ăn uống và ký sinh trùng của người và chó thời kỳ này.
Trong nền văn minh La Mã, nhà vệ sinh sử dụng nước chảy thường được kết hợp với nhà tắm công cộng. Những nhà vệ sinh La Mã có thể được nâng lên để xả bằng nước chảy. Cũng có những bình trong buồng được sử dụng để đem đến bữa ăn và uống rượu.
Tại Trung Quốc, thời nhà Hán (hai ngàn năm trước Công nguyên), đã sử dụng nhà tiêu kết hợp với chuồng lợn.
Những ví dụ trên cho thấy những phát minh và sự phát triển của nhà vệ sinh từ thời cổ đại, đóng góp quan trọng vào việc duy trì vệ sinh cá nhân và cộng đồng, bảo vệ sức khỏe và bảo vệ môi trường.
Bồn cầu thời trung cổ
Trong thời Trung cổ, các phương tiện vệ sinh cũng đã được sử dụng, tuy nhiên, chúng thường chỉ dành riêng cho tầng lớp thượng lưu và phổ biến hơn ở các khu vực đô thị phát triển. Một loại bàn cầu vệ sinh được gọi là “Garderobe” (tiếng Pháp có nghĩa là “phòng để giữ quần áo”) đã trở nên phổ biến. Đây là một tấm gỗ được khoét lỗ để người sử dụng ngồi lên, và bên dưới là đường hào có các ống dẫn nước thải ra khỏi ngôi nhà hoặc thành phố.
Ngoài ra, bồn vệ sinh cũng được sử dụng rộng rãi trong thời kỳ này. Chúng thường được làm bằng gỗ và có nắp đậy để che chắn. Bồn vệ sinh giúp giữ cho chất thải được giữ lại và không tiếp xúc trực tiếp với môi trường xung quanh. Tuy nhiên, các hệ thống vệ sinh trong thời trung cổ chưa được phát triển một cách tiên tiến như ngày nay và vẫn tồn tại nhiều hạn chế về hiệu quả và vệ sinh.
Các phương tiện vệ sinh trong thời trung cổ cho thấy sự tiến bộ so với các thời kỳ trước đó, nhưng vẫn chưa đạt được tiêu chuẩn hiện đại về vệ sinh và thoải mái. Nó chỉ dành riêng cho một số ít tầng lớp giàu có và không phổ biến trong tất cả các khu vực.
Bồn cầu thời cận đại
Trong thời kỳ Cận đại, các loại bồn vệ sinh và bô đi vệ sinh đã trở nên phổ biến hơn và có sự phát triển về chất liệu và trang trí. Các bồn vệ sinh thường được làm bằng sứ hoặc đồng và có thể được trang trí tinh xảo. Sau khi sử dụng, chất thải trong bồn vệ sinh được đổ vào máng xối gần nhà nhất.
Ở Đan Mạch trong thời kỳ Cận đại, việc đi vệ sinh thường diễn ra trên đất nông nghiệp hoặc các khu vực khác, và chất thải con người được thu gom dưới dạng phân bón. Các thuật ngữ trong tiếng Old Norse (ngôn ngữ cổ Bắc Âu) như garðhús (nhà kho), náð-/náða-hús (nhà để nghỉ ngơi) và annat hús (nhà khác) được sử dụng để chỉ phần phụ của ngôi nhà. Ban đầu, chức năng nhà vệ sinh không tồn tại ở vùng nông thôn Đan Mạch cho đến thế kỷ 18.
Vào thế kỷ 16, để giải quyết vấn đề ngày càng nghiêm trọng về rác thải con người trong các thành phố châu Âu do tăng dân số, các quán rượu và nhà máy đã đào đất sâu gần các ngôi nhà để thu gom chất thải. Mưa không còn đủ để rửa trôi chất thải từ máng xối. Một hệ thống ống dẫn nối từ nhà vệ sinh đến các hầm cầu được sử dụng, và đôi khi một lượng nhỏ nước được sử dụng để rửa trôi chất thải. Các hầm cầu được dọn sạch bởi những người làm nghề “gong farmer” (người đào hầm), người đã bơm chất thải lỏng ra ngoài, sau đó làm sạch và thu gom chất thải rắn trong đêm. Chất thải rắn này, gọi là phân chuồng, được bán làm phân bón cho nông nghiệp (tương tự như mô hình vệ sinh sinh thái hiện đại).
Các khu vệ sinh trong các tòa nhà trong thời Cận đại đã được thay thế bằng “privy midden” và buồng đi vệ sinh (pail closet) ở Châu Âu trong thời kỳ tiền công nghiệp.
Vào đầu thế kỷ 19, các nhà hoạch định chính sách công và các chuyên gia vệ sinh công cộng đã nghiên cứu và tranh luận về vấn đề vệ sinh trong một thời gian dài. Xây dựng một hệ thống ống dẫn ngầm để xử lý chất thải rắn và chất thải lỏng chỉ bắt đầu vào giữa thế kỷ 19, thay thế dần hệ thống hầm cầu, mặc dù các bồn tàu vẫn được sử dụng ở một số khu vực của Paris cho đến thế kỷ 20. Ngay cả ở London, thành phố lớn nhất thế giới vào thời điểm đó, việc có bồn cầu trong nhà không được yêu cầu trong các quy định xây dựng cho đến sau Chiến tranh thế giới thứ nhất.
Bồn cầu xả nước (water closet) đã xuất hiện từ thời kỳ Tudor, bắt đầu với một thiết kế gồm một bể chứa trên cao, ống đất uốn cong và van vào khoảng năm 1770. Điều này là thành quả của Alexander Cumming và Joseph Bramah. Các bồn cầu xả nước bắt đầu được di chuyển từ bên ngoài vào trong nhà vào khoảng năm 1850.
Buồng vệ sinh xả nước riêng rẽ bắt đầu xuất hiện trong các ngôi nhà trung lưu vào những năm 1860 và 1870, đầu tiên là ở tầng chứa phòng ngủ chính và sau đó là ở những ngôi nhà lớn hơn, còn người giúp việc ở năm 1900, một phần trong hành lang. Một nhà vệ sinh cũng có thể được đặt bên ngoài cửa sau của nhà bếp để người làm vườn và các người làm công việc ngoài trời khác như trông ngựa sử dụng. Tuy nhiên, tốc độ phổ biến của mô hình này rất đa dạng. Vào năm 1906, một thị trấn chủ yếu là tầng lớp lao động như Rochdale có 750 buồng vệ sinh xả nước cho dân số 10.000 người.
Kiến trúc của ngôi nhà công nhân đã thay đổi từ các căn nhà tranh nông thành các dãy nhà nằm sát nhau trên các thành phố, với các buồng vệ sinh nằm bên ngoài. Trước năm 1880, các ngôi nhà đã được nâng lên một tầng, đi kèm với phòng tắm và buồng vệ sinh độc lập bên ngoài. Đây là những khuyến nghị trong báo cáo của Tudor Walters vào năm 1918, rằng người lao động nên có cơ hội ở trong những ngôi nhà ngoại ô có bếp và buồng vệ sinh nội bộ. Các tiêu chuẩn và quy định xây dựng khuyến nghị các tầng trong ngôi nhà được trọng tâm, với phòng tắm có buồng vệ sinh xả nước và sau đó là buồng vệ sinh cấp thấp, trong nhà.
Trước khi bồn cầu trong nhà được biết đến, người ta thường sử dụng các bô đi vệ sinh nằm dưới giường để sử dụng vào ban đêm và sau đó đổ đi vào buổi sáng. Vào thời kỳ Victoria ở Anh, những người hầu gái thường thu gom tất cả các bô đi vệ sinh trong gia đình và đem chúng đến một phòng được gọi là “housemaids’ cupboard” (tủ của người hầu gái). Phòng này có một “bồn xối nước“, được làm bằng gỗ và có lớp lót chì để chống vỡ, để rửa sạch các đồ dùng trong phòng ngủ hoặc dụng cụ trong buồng ngủ. Khi các thiết bị bồn cầu với bơm và hệ thống xả nước được trang bị trong các ngôi nhà ở Anh, người hầu gái đôi khi phải sử dụng các nhà vệ sinh riêng ở tầng dưới, riêng biệt với nhà vệ sinh gia đình.
Công việc vệ sinh bô cho người khác, còn được gọi là “slopping out” hoặc đổ chất thải con người bằng tay khi nhân viên làm vệ sinh mở khóa cửa vào buổi sáng, đã tiếp tục tồn tại trong các nhà tù ở Anh cho đến gần đây là năm 2014, và vẫn được sử dụng trong 85 phòng giam tại Cộng hòa Ireland vào tháng 7 năm 2017.
Trừ những trường hợp hiếm hoi, bô di động không còn được sử dụng. Đồ dùng hiện đại như bô di động (bedpan) cho bệnh nhân và ghế đi vệ sinh được sử dụng trong bệnh viện và các nhà của thương binh.
Bồn cầu thời hiện đại
Bồn cầu thời hiện đại đã trải qua một cuộc cách mạng công nghệ, mang đến cho con người những tiện ích và trải nghiệm vượt trội. Thay vì chỉ đơn giản là một thiết bị vệ sinh, bồn cầu ngày nay đã trở thành một phần không thể thiếu trong không gian vệ sinh hiện đại. Công nghệ đẳng cấp như sen vòi Toto, được tích hợp để chống lại sự phát triển của vi khuẩn và đảm bảo môi trường vệ sinh an toàn cho người sử dụng.
Nhà vệ sinh hiện đại không còn được xây dựng ở góc vườn như trong thời cận đại. Thay vào đó, chúng được chuyển vào trong nhà và được thiết kế với kiến trúc hiện đại hơn, tạo ra một không gian vệ sinh tiện nghi và thẩm mỹ. Ngoài bồn cầu, người ta còn thấy sự hiện diện của các thiết bị khác như bồn tắm, chậu rửa, sen tắm và bồn tiểu, tạo nên một không gian vệ sinh đa chức năng và đáp ứng nhu cầu của người dùng.
Có nhiều kiểu dáng và chức năng khác nhau cho bồn cầu hiện đại, nhằm đáp ứng các nhu cầu và sở thích cá nhân của mỗi người. Bồn cầu 1 khối là một loại thiết kế đơn giản với bể chứa và chỗ ngồi được kết hợp thành một khối đồng nhất. Bồn cầu 2 khối, trái ngược với bồn cầu 1 khối, có bể chứa và chỗ ngồi được tách rời, tạo ra sự linh hoạt trong việc lắp đặt và bảo trì. Bồn cầu âm tường được tích hợp vào tường, tạo ra một diện mạo gọn gàng và tiết kiệm không gian. Cuối cùng, bồn cầu thông minh là phiên bản tiên tiến nhất, được trang bị công nghệ cao và tính năng thông minh như hệ thống xả tự động, điều chỉnh nhiệt độ và áp lực nước tự động, cùng với khả năng điều chỉnh lượng nước xả tùy theo nhu cầu sử dụng.
Không chỉ mang đến sự tiện ích và tính năng, bồn cầu thời hiện đại còn được thiết kế với tầm nhìn về thẩm mỹ và độ bền. Vật liệu như gốm sứ, thủy tinh cường lực, thép không gỉ và các vật liệu hiện đại khác được sử dụng để tạo ra những sản phẩm sang trọng và dễ dàng vệ sinh. Thiết kế của bồn cầu hiện đại được chú trọng để tạo ra sự thoải mái và tiện nghi cho người sử dụng, đồng thời phù hợp với phong cách và không gian tổng thể của phòng tắm.
Bồn cầu thời hiện đại không chỉ đơn giản là một phần cần thiết trong không gian vệ sinh, mà còn là một biểu tượng của sự tiến bộ và sự phát triển trong công nghệ vệ sinh. Những tiện ích và tính năng hiện đại mang lại sự tiện lợi, vệ sinh và trải nghiệm tuyệt vời cho người sử dụng, đồng thời tạo điểm nhấn cho không gian phòng tắm và tăng thêm giá trị cho căn nhà.
Thương hiệu Palado
Công ty TNHH Palado Việt Nam là gì? Công ty TNHH Palado Việt Nam là một thương hiệu hàng đầu trong lĩnh vực thiết bị vệ sinh chất lượng cao tại Việt Nam. Mục tiêu của công ty là cung cấp các sản phẩm vệ sinh đa dạng, chất lượng và đáp ứng đầy đủ nhu cầu của khách hàng.
Palado có nguồn gốc từ một cửa hàng chuyên bán vật liệu xây dựng tại Trung tâm thương mại Palado – Tiên Du – Bắc Ninh từ những năm 2001. Vào ngày 30/07/2012, Công ty TNHH Palado Việt Nam được thành lập chính thức, đánh dấu sự tiến bộ và sự chuyên nghiệp trong ngành công nghiệp thiết bị vệ sinh.
Palado tập trung vào việc cung cấp các sản phẩm vệ sinh chất lượng cao, đảm bảo an toàn và tiện ích cho người sử dụng. Các sản phẩm của công ty bao gồm vòi sen, bồn cầu, chậu rửa, vòi nước và các phụ kiện vệ sinh liên quan. Công ty đặt chất lượng và độ bền của sản phẩm là yếu tố hàng đầu thông qua việc lựa chọn nhà cung cấp đáng tin cậy và quá trình kiểm tra chất lượng nghiêm ngặt.
Ngoài việc cung cấp sản phẩm vệ sinh, Palado Việt Nam còn cam kết cung cấp dịch vụ tư vấn chuyên nghiệp và hỗ trợ sau bán hàng. Đội ngũ nhân viên của công ty được đào tạo sâu về sản phẩm và có kiến thức vững chắc về lĩnh vực thiết bị vệ sinh, giúp khách hàng tìm được giải pháp tốt nhất cho nhu cầu của mình.
Với tầm nhìn và cam kết này, Công ty TNHH Palado Việt Nam luôn đặt sự hài lòng của khách hàng lên hàng đầu và cam kết mang đến sản phẩm và dịch vụ chất lượng cao, đáng tin cậy. Palado Việt Nam ngày càng khẳng định vị thế và mở rộng thị phần trong ngành công nghiệp thiết bị vệ sinh tại Việt Nam.
Lời kết
Trong quá trình khám phá lịch sử ra đời của chiếc bồn cầu ngày nay, chúng ta đã được làm quen với những khám phá thú vị về tiến bộ công nghệ và sự phát triển về vệ sinh trong suốt hàng ngàn năm. Từ những bước đầu tiên của nhân loại trong việc tạo ra các hệ thống vệ sinh đơn giản, cho đến những công nghệ hiện đại và tiện ích hiện nay, chúng ta có thể thấy rõ sự tiến bộ và đổi mới không ngừng trong lĩnh vực này.
Chiếc bồn cầu ngày nay đã trở thành một biểu tượng của sự tiện nghi và sự phát triển xã hội. Sự đa dạng về kiểu dáng, chức năng và công nghệ đã mang đến cho chúng ta những trải nghiệm vệ sinh tốt hơn và một môi trường sống khỏe mạnh hơn. Với sự đóng góp của các công ty như Palado Việt Nam và những nhà phát triển khác trên thế giới, chúng ta có thể tự hào về những thành tựu đáng kể trong lĩnh vực thiết bị vệ sinh.
Qua việc tìm hiểu lịch sử ra đời của chiếc bồn cầu ngày nay, chúng ta có thể thấy được sự khéo léo và sáng tạo của con người trong việc tạo ra những giải pháp tiện ích cho nhu cầu vệ sinh của chúng ta. Đồng thời, chúng ta cũng nhận thức rõ hơn về tầm quan trọng của việc duy trì và sử dụng những công nghệ và thiết bị vệ sinh hiện đại để đảm bảo môi trường sống an toàn và vệ sinh cho cả cá nhân và cộng đồng.
Hãy tiếp tục theo đuổi sự tiến bộ và cải thiện vệ sinh cá nhân, để mỗi ngày chúng ta có thể tận hưởng cuộc sống trong một môi trường tươi đẹp, an lành và tiện nghi.
About The Author
